Osmanlı Evi

PLAN TİPOLOJİSİ: Bahçesi arka planda doğrudan sokağa açılan evdir.

YERİ: Dede Mahallesi Yeşil efendi sokakta yer almaktadır.

BUGÜNKÜ DURUMU: Söz konusu sivil mimari örneği yapının restorasyonu yapılarak müze restoran olarak ziyaretçilere açılmıştır.

YAPTIRAN: Odunpazarı’nın sayılı zenginlerinden olan Yeşil Efendi tarafından tek çatı altında çift çıkmalı, ikiz konak olarak yapılmıştır.

MALZEME VE TEKNİK: ahşap karkas kerpiç dolgu olan duvarları ahşap doğramalar ve silmeler tamamlamaktadır.

İÇ MEKANLAR:  Zemin +1 katlı olan yapının cümle kapısı yeşil efendi sokaktandır. Cümle kapısı evin sofasına açılır. Yaşama asıl yaşam alanı olan odalar da bu sofaya bağlanır. Ana giriş kapısının tam karşısında yer alan ahşap merdivenlerden üst kata çıkılır. Üst katta plan olarak zemin katın simetriğidir. Odalar; toplanma mekanı olan, ailenin bir araya geldiği sofaya açılır. Bahçeye ve sokağa ikişer odalar bakmaktadır. Odaların tamamının tavanı ahşap malzemeli ve süslemelidir. Bu odalarda dolap, ocak, yüklük, gusülhane ve lambalık gibi unsurlarda yer almaktadır.

MALZEME: İlk yapıldığında dönemin ve bölgenin ana malzeme karakterine uygun olarak duvarlarda ahşap karkas kerpiç dolgu;  pencere, kapı ve bunun dışındaki cephe elemanlarında (silmeler, saçak altı süslemeleri gibi.) ahşap kullanılmıştır.

MİMARİ TANIM:  Zemin +1 katlı olan Sivil mimarlık örneği yapının yaşama alanları olan odlar cumbalarla sokağa taşırılmıştır. Bahçesinde bir müştemilatı ve ocak ile çeşmesi yer almaktadır.

SÜSLEME: Ev sahibinin maddi durumuyla alakalı olarak oda tavanları ve dolapları zengin süsleme öğelerine sahiptir. Tavanlar ahşap malzemelidir. Süslemelerde çıtakari ve kündekari tekniği uygulanarak görsel bir hareket kazandırılmıştır. Dolaplarda selvi ağacı tasvir edilirken ahşap kapılar Eskişehir evlerinde karşılaştığımız “dolap kapı” şeklinde yapılmıştır.

TARİHLEME: Konak yapım tarihi tam olarak bilinmemekle beraber yapım tekniği ve mimari özellikleri dikkate alındığında 1880-1892 yılları arasında yapıldığı düşünülmektedir.

Konağın yapımı tamamlandıktan sonra, evin iç süslemesinin yapılması için Yeşil Efendi, Eskişehir’de yaşayan Ermeni bir ustaya teklif götürmüştür.

Ermeni usta Yeşil Efendi Konağının tavan ve dolap süslemelerini çırağı Sadık Özyapı ile birlikte yapmayı kabul etmiştir.

Sadık Özyapı, Ermeni ustanın yanında çocuk yaşta çırak olarak çalışmaya başlamıştır. Usta, atölyesinde motif ve desen çizimleri yaparken Sadık Özyapı onu gizli gizli seyreder, fakat usta onu her görüşünde çizimlerini saklarmış. Sonunda Ermeni usta dayanamayarak ‘ Sen gerçekten iyi bir ahşap ustası olmak istiyor musun? ’ diye sormuştur. Sorusunun cevabı olumlu olarak gelince de, Sadık Özyapıyı yetiştirmeye başlamıştır.